De nationale knuffelkever

Gepost op 2 november 2013 door Gaigien

Hoe lief is het lieveheersbeestje?

De Stichting Tegen Zinloos Geweld heeft het lieveheersbeestje gekozen als symbool voor vredelievendheid. Want een ander pijn doen, dat zouden lieveheersbeestjes natuurlijk nooit doen. Toch?

In mijn tuin ben ik vaak getuige van wat lieveheersbeestjes met bladluizen doen, namelijk opvreten. En dat juich ik toe. Een hongerig lieveheersbeestje schijnt er wel een paar duizend per maand te lusten. Het is een uitstekend biologisch bestrijdingsmiddel. In de jaren negentig haalden we het veelkleurig Aziatisch lieveheersbeestje (Harmonia axyridis) naar Europa en zetten het aan het werk in de land- en tuinbouw. Deze Aziatische soort had voor de boeren een aantal voordelen, vertelt Lidwien Raak-Van den Berg, lieveheersbeestjesonderzoeker aan Wageningen Universiteit: ‘De exoot is niet zo kieskeurig als het om bladluizen gaat en hij eet er vooral veel. Meer nog dan de meeste Nederlandse soorten.’

Sinds 2002 vliegt het Aziatisch lieveheersbeestje in Nederland ook in de vrije natuur rond. Onderzoekers maken zich zorgen over deze gastarbeider, die zich ongevraagd in Nederland vestigde. Het exotische lieveheersbeestje vormt namelijk een bedreiging voor de tientallen soorten lieveheersbeestjes die hier van oorsprong voorkomen. Niet alleen beconcurreren ze elkaar omdat ze dezelfde bladluizen eten, de Aziatische soort vreet als hij de kans krijgt ook de larven en eieren van de Europese soorten op. Onze eigen knuffelkevertjes zouden het weleens kunnen gaan afleggen tegen deze agressievere exoot.

In mijn slaapkamer ontdekte ik gister tien veelkleurige indringertjes. Niet vreemd, want in deze tijd van het jaar gaan de Aziatische lieveheersbeestjes op zoek naar een droge, beschutte plek om te overwinteren. In AziĆ« verschuilen ze zich tussen de rotsen maar in Nederland zijn ze aangewezen op bebouwing. Daarom kun je ze nu ook in huis tegenkomen, vaak een bonte verzameling op een kluitje bij elkaar. Ze zullen je huis niet opeten maar ze kunnen wel stinken en een geeloranje vloeistof – ‘reflexbloed’ – afscheiden die vlekken geeft. Zitten er ook lieveheersbeestjes bij u in huis? De onderzoekers ontvangen graag de foto’s die u kunt uploaden via wetenschap24.nl.

‘Als ik de Aziatische soort tegenkom, moet ik ze dan doodmaken om de Europese soorten te redden?’ vraag ik aan Lidwien Raak. ‘Dat kun je doen, maar je mag ze ook opvegen en buiten zetten. Het blijven toch lieveheersbeestjes.’

De Groene Vinger in de Volkskrant, 2-11-2013