Een goede hoop stinkt niet

Gepost op 22 februari 2014 door Gaigien

Waarom stinkt de gft-bak en ruikt mijn composthoop best lekker?

Mijn compostvat stond aanvankelijk achter in de tuin, omdat ik verwachtte dat er stank vanaf zou komen. Maar dat bleek niet het geval te zijn. Sterker nog, ik vind de geur van compost wel lekker: een beetje zoetig, zoals bosgrond. En dus verplaatste ik het compostvat naar een plek dichter bij de keuken. Ik hang er dagelijks boven om er schillen en etensresten op te gooien maar ook om even de geur op te snuiven. Dat zie ik mensen bij hun gft-bak toch niet snel doen. Wat een stank kan zo’n container geven! Waarom eigenlijk? We gooien er toch ongeveer hetzelfde in?

Compostdeskundige Aad Termorshuizen van BLGG Research in Wageningen legt me uit dat het grote verschil tussen de composthoop en de gft-bak de beschikbaarheid van zuurstof is. Het afbreken van organisch materiaal gebeurt vooral door aërobe bacteriën, die veel zuurstof verbruiken. In de gft-container ontstaat er daardoor al snel een zuurstoftekort. De zuurstofminnende micro-organismen stoppen er dan mee.

Onder zuurstofarme omstandigheden verrot keukenafval niet alleen trager, maar ook onvolledig. Dat komt doordat de anaërobe bacteriën – die geen zuurstof nodig hebben – het werk overnemen. Zij breken het afval niet volledig af. En net als bij een auto of in de open haard veroorzaakt onvolledige verbranding ongewenste gassen, lees: stank. Wat de stank van de container nog meer bevordert, is als het groente- fruit- en tuinafval in zijn eigen drab ligt. De concentratie zuurstof in vocht is namelijk veel lager (circa 4 procent) dan die in lucht (21 procent). Aad Termorshuizen adviseert dan ook om je keukenafval eerst goed te laten uitlekken voordat je het in de afvalbak gooit.

De ideale composthoop is dus niet te nat en lekker luchtig. De inwoners – wormen, pissebedden, mieren – helpen daarbij. Bij het krioelen door de compost maken ze gangetjes, zodat zuurstof bij de bacteriën kan komen. Je kunt de aërobe bacteriën ook zuurstof toedienen door de compost regelmatig te keren of er in te prikken met een stok.

Dat mijn compostvat rijk is aan bacteriën weet ik zeker. Ik voel dat. Aan de temperatuur om precies te zijn. De bacteriën stoken de boel flink op. Onder ideale omstandigheden kan de temperatuur wel oplopen tot 70 graden. Er zijn mensen die een tuinslang door de composthoop leiden en op die manier buiten warm douchen. Ja, een goede composthoop stinkt niet en je frist er zo lekker van op.

De Groene Vinger in de Volkskrant, 21-09-2013